[box type=”note”]امروزه دیدن آسمان آبی با ابرهای سفید برای بیشتر مردم، به خصوص کسانی که در کلانشهرهایی چون تهران زندگی می کنند، بی شک به یک آرزو تبدیل شده است. هوای آلوده معضلی است که اکثر کشور ها به دنبال راهی برای مقابله با آن هستند. بر اساس آمار به دست آمده طی چندین سال اخیر، بین آلودگی هوا و سطح شادی مردم، رابطه‌ای عکس وجود دارد و زنان نسبت به مردان در مقابل آلودگی هوا، حساس‌ترند. در کشور چین آلودگی هوا به طور میانگین باعث مرگ زودهنگام بیش از یک میلیون نفر در سال می‌شود و چیزی حدود ۳۸ میلیارد دلار برای اقتصاد این کشور هزینه به‌بار می‌آورد.[/box]
تاریخچه هوای پاک
داشتن هوای پاک نیاز به مشارکت مردمی دارد. امروزه در دنیا به منظور جلب توجه مردم به موضوعات مربوط به حفاظت از محیط زیست و تامین زندگی سالم، روزهای نمادین خاصی در رابطه با حفظ محیط زیست تعیین شده است که از جمله آنها می توان به روز جهانی محیط زیست، روز زمین پاک و روز هوای پاک اشاره کرد. روز هوای پاک در دنیا با عناوین مختلفی همانند روز بدون خودرو، روز بدون دود نام گذاری شده است.
گفتنی است که از سال ۱۳۷۴ روز ۲۹دی ماه به عنوان روز ملی هوای پاک اعلام شده است و همچنین قدمت روز هوای پاک در ایران از کشورهای فرانسه و ایتالیا بیشتر است. هدف از نام گذاری این روز ایجاد رقابت برای داشتن هوایی پاک در بین کشورهای مختلف است.
منظور از هوای پاک چیست؟
منظور از هوای پاک این است که هوا به دور از هر گونه دود و گرد و غباری باشد تا به سلامت گیاهان بخصوص انسان و حیوان لطمه ای وارد نشود.
هر نوع تغییر فیزیکی، بیولوژیکی یا شیمیایی که ممکن است در هوا اتفاق بیافتد به عنوان آلودگی هوا شناخته می شود. زمانی این اتفاق رخ می دهد که گازهای مضر، گرد و غبار، دود و… وارد هوا می شوند. در شهرها معمولاً ماشین ها و اتوبوس ها، هواپیما ها و حتی دامداری ها باعث آلودگى هوا می شوند.
آلودگى هوا چه علائمى در فرد ایجاد مى‌کند؟
بدن هر فرد واکنش های متفاوتی در برابر کثیف بودن هوا نشان می دهد مثلاً زمانی که فرد در معرض آلودگی هوا قرار می گیرد علائمی مانند سوزش و خارش در ناحیه گلو، چشم ها و ریه ها احساس می کند. باید بدانید که سیستم ایمنی برخی افراد هیچ واکنشی به آلودگی هوا نشان نمی دهد ولی سوزش چشم و احساس تنگی نفس از شایع ترین علائم آلودگی هوا می باشند.
با توجه به این که ورزش و فعالیت جسمی نیاز به تنفس سریع تر و عمیق تر دارد، احتمال دارد در حین انجام این فعالیت ها علائم ذکر شده تشدید یابند. معمولاً افرادی که مبتلا به بیماری قلبی، ریوی و آسم هستند حساسیت بیشتری به آلودگی هوا دارند.
نکته: لازمه ی ورزش و فعالیت جسمی داشتن هوای پاک است.
علل مختلف آلودگی هوا
- سوزاندن سوخت های فسیلی
دی اکسیدی که از سوزاندن سوخت های فسیلی مانند زغال سنگ و نفت تولید می شود یکی از دلایل اصلی آلودگی هوا می باشد.
- فعالیت های کشاورزی
استفاده از حشره کش ها، آفت کش ها و کودها در فعالیت های کشاورزی بسیار زیاد است. آنها علاوه بر انتشار مواد شیمیایی مضر در هوا، می توانند باعث آلودگی آب شوند.
- کارخانه ها
صنایع تولیدی مانند کارخانه ها و نیروگاه ها مقدار زیادی از منوکسید کربن و مواد شیمیایی را در هوا منتشر می کنند و کیفیت هوا را کاهش می دهند.
- معادن
در معادن، مواد معدنی زیر زمین با استفاده از تجهیزات بزرگ استخراج می شوند. در طول فرآیند استخراج مقدار زیادی گرد و غبار و مواد شیمیایی در هوا پخش می شود که باعث آلودگی شدید هوا می گردد.
- دامداری صنعتی
علت اصلی بیابان زایی چرای دام ها می باشد و همچنین بیشترین مقدار آلودگی هوا نیز توسط دام ها تولید می شود.
۵ راهکار مهم برای داشتن هوای پاک
۱- به یک سازمان مردم نهاد همانند مجمع فعالان زیست محیطی که در زمینه محیط زیست فعالیت می کند بپیوندید و از برنامه ها و آموزش های آن ها برای کمک به داشتن هوای پاک بهره مند شوید.
۲- امروزه در همه کشورها، استفاده نکردن از خودرو تقریباً امری اجتناب ناپذیر است. پس برای مقابله با آلودگی هوا در خصوص خودروها می توان طرح های زوج و فرد را اجرا کرد. مهم نیست که کجا زندگی می کنید، می توانید با پیدا کردن راه های خلاقانه برای کمترین وابستگی به اتومبیل، اقدام کنید.
۳- یکی از بهترین راه های مقابله با آلودگی هوا استفاده از دوچرخه است. اگر آب و هوا خوب باشد می توانید برای کارهای روزمره خود از دوچرخه استفاده کنید تا علاوه بر کمک به کاهش آلودگی هوا، ورزش هم کرده باشید.
۴- حدالامکان از وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس، مترو و قطار استفاده کنید تا هم به کاهش آلودگی هوا و هم از انتشار بیش از حد کربن جلوگیری کرده باشید.
۵- اگر دغدغه مالی ندارید، اتومبیل های الکتریکی (hybrid) بهترین انتخاب می تواند برای شما باشد. این اتومبیل ها تنها با برق کار می کنند و دارای سوختی تجدیدپذیر هستند.
مضررات آلودگی هوا بر باروری زنان
طبق پژوهش های اخیر، آلودگی هوا تا حدود زیادی تأثیرات منفی بر باروری زنان دارد. به طوری که می‌تواند میزان کار تخمدان آنها را به شدت کاهش دهد. البته برخی از دانشمندان بر این باورند که بزرگ‌ترین عامل تأثیرگذار در باروری زنان، سن آن هاست؛ ولی برخی از دانشمندان معتقدند زمانی که زنان به صورت روزانه درمعرض سطح بالایی از آلودگی قرار می گیرند میزان ذخیره تخمدان هایشان کاهش می یابد و در نهایت به کاهش باروری بالقوه می انجامد. موضوع آلودگی هوا برای زنانی که قصد بارداری دارند، در کوتاه‌مدت مشکی به‌ولجود نمی‌آورد اما قرارداشتن در سطح بالایی از آلودگی هوا امکان فرزندآوری را کوتاه‌تر و حتی سن یائسگی را کمتر می کند، چنین پژوهش‌هایی نمی‌توانند دقیقاً علت را آلودگی هوا اعلام کنند زیرا احتمال دارد جنبه ای دیگر از سبک زندگی یا محیط اطراف زنان، عامل اصلی مشکلات باروری آنان نیز باشد.
پاک ترین هوای دنیا کجاست؟
استرالیا داری کمترین مناطق شهری آلوده در میان ۹۲ کشور دنیا است و به ترتیب در جایگاه دوم و سوم، برونئی و نیوزیلند قرار دارند و در نهایت پاک ترین شهر اروپا از نظر کیفیت هوا نیز در کشور استونی قرار دارد. در جایگاه بیست و یکم نیز کشور انگلستان قرار گرفته است.
نتیجه گیری:
بر اساس آمار رسمی سازمان ملل متحد بیش از ۱۸ درصد از گازهای گلخانه ای جهان توسط دام ها تولید می شود و سایر سازمان ها این رقم را تا ۵۱ درصد نیز پیش بینی می کند. اگر تنها یک گاو ۵۰۰ کیلویی را از زنجیره غذایی خود حذف کنیم از هدر رفت حدود ۷ میلیون لیتر آب جلوگیری کرده ایم. گیاهخواری می تواند دری برای گام نهادن به سوی هوایی پاک باشد. هوا، لازمه حیات است و نیاز انسان به آن بیشتر از آب و غذاست. انسان می تواند بدون غذا چند روز یا چند هفته زندگی کند، ولی بدون هوا چند دقیقه بیشتر نمی توان زنده بود. استفاده از هوای پاک و سالم، حق طبیعی انسان هاست پس همه ما برای داشتن هوای پاک مسئولیم.