طرح درس: علوم تجربی
موضوع درس:
دنیای جانوران
مدت جلسه: 45 دقیقه پایه: اول
هدف کلی:آشنایی دانش آموزان با دنیای جانوران
رئوس مطالب:
جانوران
حرکت
غذا
رشد
شباهت
تفاوت
ارزش و اهمیت
اهداف جزیی:
1 - آشنایی با رشد وحرکت و غذا خوردن جانوران
2 – آشنایی با تفاوت ها و شباهت های جانوران
3- آشنایی با ارزش و اهمیت جانوران
هدف های رفتاری(عملکردی):
1 – ویژگی رشد، حرکت و غذا خوردن یک جانور در محیط زندگی خود را بیان می کند.( شناختی)
2 – برخی از تفاوت های ظاهری یک جانور را بیان می کند.( شناختی)
3- سه ویژگی رشد، حرکت و غذا خوردن دو جانور را با هم مقایسه می کند.( شناختی)
4- با مقایسه ویژگی جانوران گوناگونی آنها را نشان می دهد.( شناختی)
5- با توجه به شباهت ها و تفاوت های جانوران آنها را طبقه بندی می کند.( مهارتی)
6- نسبت به حفاظت از جانوران احساس مسئولیت می کند.( عاطفی)
7- به ارزش و اهمیت جانوران پی می برد.( عاطفی)
8- فایده هایی را که جانوران برای انسان ها دارند بیان می کند.( شناختی)
9- مشکلاتی را که در صورت نبود جانوران به وجود می آید توضیح می دهد.( شناختی)
10 – با توجه به ویژگیهای جانوران و اشیا آنها را به دو گروه زنده و غیر زنده طبقه بندی می کند.( مهارتی)
روش تدریس مناسب:
ایفای نقش، پرسش و پاسخ
وسایل آموزشی( رسانه های آموزشی نوین):
کتاب علوم تجربی، تصاویری از چند جانور مانند مرغ، ماهی، لاک پشت، گوسفند، گربه و چند وسیله مانند چتر، ساعت و دوچرخه
شکل و گروهی uمدل کلاس:
ارزشیابی ورودی(رفتار ورودی، پیش آزمون):( 5دقیقه)
- اسم چند تا از جانوران محیط زندگی خود را بگوئید.1
- حرکت جانوری را که دوست دارید نمایش دهید.2
3- جانوران چه غذاهایی می خورند.
ایجاد انگیزه:(5دقیقه)
با در دست داشتن یک چتر(موجود غیر زنده) و یک جوجه(موجود زنده) در قفس وارد کلاس می شویم.
ارایه درس جدید:(20 دقیقه)
مرحله اول:در این مرحله معلم موضوع نمایش را معرفی می کند.
خوب بچه ها همه می دونید که زندگی ما هیچ وقت از جانوران جدا نبوده و نیست. هر جا که ما زندگی می کنیم در اطراف ما هم جانورانی با ما زندگی می کنند. توی جنگل مار و روباه و شیر و پلنگ و خرس و لاک پشت و. . . توی روستا تعدادی مرغ و خروس و یا گاو و گوسفند و گربه و یا سگ وجود دارد. توی شهر در خانه ها تعدادی پرنده و یا آکواریوم در خیابان ها کلاغ، کبوتر، در فاضلاب ها موش و سوسک و. . . را می بینیم.
این جانوران می توانند به ما کمک کنند و بیشتر اوقات بدون وجود آنها زندگی برای ما غیر ممکن یا سخت می شود. حالا در این قسمت تعدادی از دوستان شما می خواهند با اجرای یک نمایش کوتاه ویژگیهای بعضی از جانوران را که شما هم آنها را می شناسید برایتان اجرا کنند.
مرحله دوم: نوشتن نمایشنامه
در این مرحله دانش آموزان با کمک معلم با توجه به اهداف درس متن مورد نیاز هر فرد را به صورت محاوره ای می نویسند.
گربه: گربه امو موش می خورم، تند می دوم، اگه کسی به من نزدیک بشه چنگ می زنم، میو میو هم می کنم، موهای نازی دارم دم درازی دارم. بچه به دنیا میارم.
مرغ: من مرغم و من مرغم دونه ی گندم می خورم با دو تا پا هم راه می رم قد قد قدا هم می کنم همه رو خبر هم می کنم. به جوجه هام دونه می دم، پر و بالمو تکون می دم. روی تخم هام می شینم بچه ها رو نوک می زنم.
لاک پشت: لاک پشتم و لاک پشتم، خونم روی دوشم، تو آبو توی خشکی روی زمین می خزم، تخمای کوچولو میذارم زیر شن جاشون میزارم، میوه و سبزی می خورم.
مرحله سوم:تعیین نقش ها
در این مرحله معلم با توجه به علاقه و توانمندی دانش آموزان و با توافق بقیه بچه های کلاس تعدادی از آنها را برای اجرای نقش انتخاب می کند، این نقش ها عبارتند از: گربه، مرغ و لاک پشت
مرحله چهارم: تهیه امکانات
در اینجا به تعدادی از تصاویر رنگی، یا عرسک های گردان و یا لباس حیوان مورد نظر و یا اسباب بازی نیازمندیم.
مرحله پنجم: تمرین و آمادگی
در این مرحله دانش آموزان نقش هایی را که از قبل به آنها واگذار شده است و در خانه تمرین کرده اند برای اجرای اصلی با حضور معلم و یا یکی از اولیا تمرین می کنند.
مرحله ششم و هفتم: اجرای نمایش و ارزشیابی
گروهی که برای نمایش آماده شده اند در حضور کلیه دانش آموزان نمایش را اجرا می کنند و دانش آموزان با دقت به آن توجه می کنند. بعد از اجرای نمایش معلم با توجه به اهداف درس توضیحات تکمیلی را ارائه می دهد.
جمع بندی و نتیجه گیری:( 5دقیقه)
همه جانوران حرکت می کنند، غذا می خورند و رشد می کنند. ولی حرکت، رشد و غذا خوردن آنها با هم فرق دارد. شکل و اندازه آنها متفاوت است. همه ی جانوران برای ما دارای ارزش و اهمیت هستند. اگر جانوران نباشند در زندگی انسان ها مشکلاتی به وجود می آید.
ارزشیابی پایانی:(5دقیقه)
1- از بین تصاویری که می بینید یکی را به دلخواه انتخاب کنید و درباره ی راه رفتن آن توضیح دهید.
2- چرا جانوران حرکت می کنند؟
2 –از بین تصاویر یک جانور را انتخاب کنید و آن را به دوستان خود معرفی کنید.
تعیین تکلیف:( 5 دقیقه)
بسطی:
1 - یکی از جانورانی را که دوست دارید همراه با محل زندگی آن نقاشی کنید.
خلاقیتی:
2- نحوه ی تولید تخم مرغ و تبدیل آن به مرغ را از پدر یا مادر خود بپرسید و برای دوستان خود در کلاس گزارش دهید.
3- نحوه ی تولید پیله به کرم ابریشم را از پدر یا مادر خود بپرسید و برای دوستان خود در کلاس گزارش دهید.
دانستنیهای معلم:
جانوران ،موجودات زنده اي هستند كه با خوردن موجودات زنده ي ديگر تغذيه مي كنند. گياهان هم موجود زنده اند. آن ها مي توانند انرژي نور خورشيد را مهار كنند و با استفاده از آب، دي اكسيد كربن و مواد معدني خاك براي خود غذا توليد كنند. گياهان و جانوران تفاوت هاي زيادي دارند از جمله تفاوت در سلول ها وطرز حركت آن هاست. اما مهم ترين تفاوت در روش تهيه غذاست.
جانوران تقريباً در همه جا هستند برخي در جنگل ،دشت يا در كوهستان هاي بلند و برخي در رود خانه ها و درياها يا در غارهاي تاريك زندگي مي كنند. آن ها چيزهاي زيادي مي خورند برخي از گياهان تغذيه مي كنند كه آن ها را گياه خوار گويند و برخي گوشتخوار هستند و از گوشت جانوران ديگر تغذيه مي كنند.
دندان هاي نيش بزرگ و آسياي نوك تيز و روده هاي كوتاه از ويژگي هاي گوشت خواران است. تنها تعداد كمي از جانوران هم گياه مي خورند و هم جانور ؛كه به آن ها همه چيز خوار گويند.
برخي از جانوران ، گياهان و جانوران مرده را مي خورند و به آن ها مردارخوار گويند و برخي ديگر انگل هستند و در بدن جانوران ديگر زندگي مي كنند.
جانوران شكل هاي گوناگوني دارند، برخي از آن مانند شقايق دريايي يا ستاره دريايي ، سر ،دم و پهلو ندارند و اگر آن ها را دو نيمه كنيم از بالا، هر دو نيمه تقريباً يكسان ديده مي شود. اين جانوران مي توانند از تمام جهات غذا به دست آورند. اما بدن بيش تر جانوران چنين ويژگي ندارد، يعني داراي پهلوي چپ و راست و سر و دم هستند.
پاي هر جانور سرنخي از شيوه ي زندگي او به ما مي دهد. جانوران پابلند معمولاً دونده هاي چابكي هستند و جانوران پاكوتاه اغلب آهسته حركت مي كنند.
رفتار جانوران
رفتار جانوران آن ها را در انجام چهار وظيفه مهم ياري مي كند. يافتن غذا ، گريختن از چنگ دشمن، پيدا كردن جفت و مراقبت از بچه ها؛ هنگامي كه رفتار جانوران را مشاهده مي كنيم ، مي توانيم دريابيم كه جانور مشغول انجام دادن كدام وظيفه است.
رفتار جانوران گاهي از روي غريزه و در مواردي حاصل يادگيري است و از والدين به ارث مي رسد. جانوران به روش هاي مختلفي با هم ارتباط برقرار مي كنند. آن ها مانند ما از بو، صدا و لمس استفاده مي كنند آن ها از علائم بصري مانند چهره و حركات بدن نيز براي ارتباط با هم ، استفاده مي كنند.
جانوران مي توانند از جايي به جايي بروند و از ماهيچه هاي خود براي شنا كردن ، راه رفتن يا پرواز كردن استفاده كنندو با شكار كردن و جستجو كردن ، غذا به دست آورند و با كوچ كردن يا خواب زمستاني از تغييرات شديد آب و هوايي در امان بمانند و اين ها تفاوت جانوران با گياهان است.
بسياري از حشرات و جانوران بيابان درگرماي روز در زير زمين زندگي مي كنند كه سرما و گرما بدان راهي ندارد. برخي تابستان خواب هستند يعني در طول داغ ترين ايام سال در خواب هستند و جانوران مثل موش كيسه دار بدون آب و يا با مقدار كمي آب زنده مي مانند.
بعضي مانند وزغ صحرايي استراليا در بدن خود آب ذخيره مي كند و خزندگان براي مقابله با گرما و سرما دماي بدن خود را تغيير ميدهند. شتر مي توان هفته ها بدون آب طاقت بياورد و در كوهان خود چربي ذخيره كند.
لانه سازي جانوران
هنگامي كه به لانه فكر مي كنيم معمولاً ساختمان فنجان مانندي در نظر مجسم مي شود كه پرنده در آن تخم مي گذارد، اما فقط پرنده ها نيستند كه لانه مي سازند. مورچه ها و موش ها نمونه هايي از ساير جانوران لانه سازند.
لانه ها از نظر ساختار فوق العاده متنوع هستند مثلاً لانه ي جانوري ممكن است در يك فضا در ميان ريگ ها باشد . لانه ي حواصيل آبي بزرگ ، توده ي بزرگي از شاخه هاي كوچك است. برخي از پنگوئن هاي تخم هاي خود را بين ساق ها و پشت پاي خود حمل مي كنند. پلاتي پوس كه يك پستاندار تخم گذار است از تخم هاي خود در نقب هايي پر پيچ و خم در كنار ساحل مراقبت مي كند.
+ نوشته شده در یکشنبه دوازدهم آبان ۱۳۹۲ ساعت 23:20 توسط محمدی نزاد پاشاکی |