شنیدن: امواج صوتی پس از رسیدن به گوش به پیام عصبی تبدیل شده و به مراکز شنوایی در قِشر مخ می روند تا آن را درک کنیم و در صورت لزوم پاسخ مناسب بدهیم. مرکز شنوایی در قسمت گیجگاهی قِشر مخ قرار دارد.
گوش:
1- خارجی
2- میانی
3- داخلی(مهم ترین قسمت گوش)
- سلول های گیرنده ی صوت در بخش حلزونی گوش داخلی قرار دارند. این سلول ها مُژه دارند که انرژی صوتی مُژه ، تحریک شده و پیام صوتی را به پیام عصبی تبدیل می کنند.
- مولکول های مواد بو دار وارد بینی شده و روی گیرنده های بویایی قرار می گیرند و پیام عصبی تولید شده به قِشر مخ می رود.
نکته: مرکز حس بویایی در جلوی نیمکره های مخ (پیشانی) قرار دارد
- تنوع گیرنده هایی که در بافت بینی قرار دارند زیاد است وباعث که بوهای مختلف را از هم تشخیص دهیم.
*
تشخیص مزه:
روی زبان و دیواره های دهان سلول های گیرنده ی چشایی دارند. مواد غذایی پس از حل شدن در بزاق، روی این گیرنده ها قرار گرفته و پیام عصبی لیجاد می شود. پیام به قسمت مخ می رود و مزه تشخیص داده می شود.
**
در پوست، سلول های متفاوتی وجود دارد که با محرک های مختلف پیام عصبی تولید کرده که این پیام به بخش قِشری مخ می رود.
گیرنده های پوست
گیرنده های پوست شامل گرما،سرما،لمس،فشارو درد می باشند. مغز وقتی پیام ها را درک کرد، به ماهیچه ها پاسخ می دهد که با حرکت آنها عمل درست انجام شود.
دستگاه حرکتی
1- ماهیچه
2- اسکلت: مجموعه ی استخوانها، غضروفها و اتصالات آن ها در بدن اسکلت نام دارد.
- بیشتر استخوان ها ابتدا از غضروف اند و به تدریج با جذب کلسیم و فسفر، سخت شده و به استخوان تبدیل می شوند.
دستگاه حرکتی
وضایف استخوان ها
1- به بدن شکل و فرم می دهند.
2- از برخی اندام ها ی حیاتی مانند قلب، مغز و شُش محافظت می کنند.
3- باعث حرکت می شوند.
4- ذخیره ی مواد غذایی
5- تولید سلول های خونی
اهمیت غضروف ها
1- به نوک بینی و لاله ی گوش شکل می دهند
2- در مفصل ها مانع اصطکاک استخوان ها می شوند.
*
مفصل: به محل اتصال استخوان ها به یکدیگر مفصل می گویند.
انواع مفصل ها:
1- در جهت های مختلفی می چرخند. = مفصل بین بازو و شانه
2- در یک جهت خاص حرکت می کنند. = آرنج
3- حرکت محدود دارند. = مفصل بین دنده ها و ستون مهره ها
4- حرکت ندارند و ثابت اند. = جمجمه
رباط (لیگامان): بافت پیوندی محکمی که استخوان ها را در محل مفصل های متحرک به هم وصل می کند.
انواع ماهیچه ها: رنگ سلول نوع عمل
1- اسکلتی قرمز چند هسته ای- استوانه ای ارادی
2- صاف سفید صورتی یک هسته ای- دوکی شکل غیرارادی
3- قلبی قرمز یک یا چند هسته ای- استوانه ای غیرارادی
*
- سلول های ماهیچه ای دراز و باریک هستند و در کنارهم قرار گرفته اند و در آن ها رشته ای پروتئینی قرار دارد که می توانند منقبض و کوتاه تر شوند.
زرد پی(تاندون): طناب سفید محکمی که استخوان ها را به ماهیچه ها متصل می کند.
نکته: ماهیچه های اسکلتی معمولا جفت جفت کار می کنند و عمل متقابل دارند. وقتی ماهیچه ای منقبص و کوتاه شد، استخوان را بالا می آورد. این ماهیچه دیگر نمی تواند ماهیچه را به جای قبلی خود بازگرداند. با انقباض ماهیچه ای دیگر، استخوان دوباره درجای قبلی خود قرار می گیرد.
پایان فصل پنجم