سقف کامپوزیت سقفی است که از ترکیب فولاد و بتن ساخته می‌شود که بتن ریزی بصورتی اتفاق می‌افتد که این نوع سقف به عنوان عضو فشاری در بالای تیر آهن قرار می‌گیرد. میل‌گردهایی که روی سقف کامپوزیت قرار دارند میل‌گردهایی حرارتی هستند که در جهت مخالف با تیرهای فرعی باعث یکپارچه شدن بتن و درگیری با سقف میشوند و با جوش دادن به تیرهای فرعی مانع ترک خوردن بتن خواهد شد.
انواع سقف‌های کامپوزیت
این نوع سقفها با توجه به نوع مصالح مصرفی در اجرا به دو دسته تقسیم میشوند.
- سقف کامپوزیت ساده که شامل تیرهای فرعی، برشگیر از نوع ناودانی، شبکه‌های میل‌گرد حرارتی و دال بتنی است.
- سقف عرشه فولادی که شامل تیرهای فرعی، ورق‌های فولادی شکل داده شده، برشگیر از نوع گل میخ، شبکه میلگردهای حرارتی و دال بتنی است.
در سقف عرشه فولادی، برش گیر از نوع گل میخ استفاده می‌شود و برای سقف کامپوزیت ساده، برشگیر از نوع ناودانی است.
بر اساس روش اجرا سقف کامپوزیت چهار دسته هستند:
- سقف کامپوزیت فلزی
- سقف کامپوزیت کرمیت
- سقف عرشه فولادی
- Roofix
روش اجرا و جزئیات سقف کامپوزیت
پس از اجرای اسکلت ساختمان و پایان عملیات جوشکاری، قالب بندی سقف به روش تخته کوبی آغاز می‌شود. ابتدا چهار تراش‌‌هایی با ابعاد ۵*۵ یا ۷*۷ و با طول برابر با فاصله تیرهای فرعی از هم در داخل جان تیرها قرار می‌گیرند. فاصله این چهار تراشها از هم بین ۶۰ تا ۷۰ سانتیمتر است. سپس به وسیله کوبیدن گوه بین بال پایین تیرها و زیر چهار تراشها آن‌ها را در جای خود محکم کرده و باعث میشوند که چهارتراش‌‌ها به بال بچسبند. آنگاه تخته‌هایی را به صورت طولی روی چهار تراشها قرار می‌دهند. پس از آن میلگردهای حرارتی به صورت مش در دو جهت طولی و عرضی به فاصله‌های تعیین شده در روی نقشه روی سقف پهن میشوند. سپس میلگردها توسط سیم آرماتوربندی به هم بندزده میشوند تا در هنگام بتنریزی جابه‌جا نشوند. در نهایت به وسیله اسپیسرهایی که می‌تواند قطعات پلاستیکی که در بازار موجود است و یا قطعات بتن ساخته شده در کارگاه باشد؛ این اسپیسرها در زیر شبکه میلگردهای حرارتی قرار می‌گیرد تا بتن به زیر میلگردها رفته و کاور بتن میلگردها که حدود سه سانتیمتر است، رعایت شود. پس از اتمام کار آرماتوربندی قالب محیطی کار به ارتفاع ۱۰ سانتیمتر در لبه‌های سقف نصب می‌شود تا از ریختن بتن روی سقف به پایین جلوگیری شود.
مزایای سقف کامپوزیت
مزایای این سقفها سرعت بالای اجرا، عدم نیاز به شمع بندی امکان بتنریزی هم‌زمان چندین سقف، مقاومت بالا در مقایسه با سایر سقفها، کاهش مصرف بتن، یکپارچگی سقف و اسکلت سازه، کاهش مصرف فولاد به دلیل عملکرد مرکب و وزن پایین سقف و در نتیجه سبک شدن کل سازه است.
در سقف کامپوزیت از بتن کششی صرف نظر شده و بجای آن از فولاد استفاده می‌کنند که فولاد هم در کشش و هم در فشار عملکرد خوبی دارد.
در سقف کامپوزیت به دلیل وجود نداشتن بلوک سفالی یک فضای توخالی مناسب بین تیرآهن‌ها وجود دارد، از این فضای توخالی می‌توان برای لوله‌کشی‌های برق و آب و تأسیسات ساختمان استفاده کرد. همچنین بین دال و سقف کاذب زیر آن یک بالشتک هوا وجود دارد که عایق صوتی مناسبی است.
معایب سقف کامپوزیت
- سرعت اجرای سقف کامپوزیت بیشتر از سقف تیرچه بلوک ، کرومیت و … است شاید در مراحل اولیه این‌طور باشد اما اگر در حالت کلی بررسی شود؛ متوجه خواهید شد که به دلیل انجام کاذب کاری و … اجرای کامل پروژه زمان بیشتری طول می‌کشد.
- سقف کامپوزیت به دلیل داشتن لرزش، سقفی مناسب برای پروژه‌های مسکونی نیست مگر اینکه قبل از بتنریزی، زیر سقف را کامل شمع بندی کنیم که در این صورت اجرای هم‌زمان چند سقف با هم وجود نخواهد داشت.
- هزینه تمام شده سقف کامپوزیت معمولی به دلیل اجرای سقف کاذب در زیر آن، از دیگر سقفها (تیرچه بلوک، کرومیت و …) بیشتر است.
سقف کامپوزیت کرمیت
در اجرای سقف کامپوزیت کرمیت با توجه به سبکی وزن سقف و کاهش بار وارده به تیرچه‌ها، اجرای دهانه‌های بلند با اطمینان خاطر بیشتری انجام گرفته و تنش بتن مانند تمام سیستم‌های سقف‌های کرمیت بسیار پایین باقی خواهد ماند و بتن را دچار خزش نمی کند و ضریب مقاومت سقف بالا است. کاهش هزینه‌های تمام شده، کاهش وزن تیرچه مصرفی، کاهش هزینه‌های بلوک، کاهش هزینه‌های حمل و نقل، کاهش وزن اسکلت و فونداسیون، نداشتن پرت، سرعت اجرای بالا، نصب سقف کاذب با کمتر از نصف هزینه سقف‌های کاذب موجود در بازار، در مجموع باعث کاهش هزینه ساختمان می‌شود.
در این سقف با استفاده از قالب‌های فلزی فضاهای خالی بین تیرچه‌ها قالب بندی شده و نهایتاً با حذف آن‌ها پس از بتنریزی سقف سبک خواهد شد. طراحی سقف کرمیت با این فرض انجام می‌شود که تیرچه‌ها به تنهایی (قبل از گرفتن بتن) توانایی تحمل وزن خود، بلوک، بتن خیس و عوامل اجرایی را داشته باشند؛ بنابراین سقف کرمیت نیازی به شمع بندی در هیچ یک از مراحل عملیات اجرایی ندارد.
سقف کامپوزیت با عرشه فولادی
سقف عرشه فولادی برای سازه‌های اسکلت فلزی سبک و سنگین با بتن سبک دانه سازه‌ای مناسب است. این نوع سقف کاربرد و مزایای بیشتری برای ساختمان‌ها، خانه‌ها، ویلاهای یک تا سه طبقه، برای افزودن یک تا دو طبقه بر روی بناهای موجود و مکان‌های موقتی؛ دارد.
در اجرای سقف کامپوزیت عرشه فولادی قالب بندی سقف کامپوزیت که یکی از مشکلات اجرایی ساختمان است، حذف شده و اجرای سقف را با سرعت بالا عملی می‌کند و بعد از تکمیل شبکه‌های تأسیساتی به صورت یکجا، نسبت به بتنریزی تمام سقف و طبقات اقدام می‌شود. نصب ورقه‌ها بدون جوشکاری و فقط با میخ‌های فولادی انجام می‌شود. بتنریزی در این سقف از سطح بسیار صاف و یکپارچه برخوردار است و پس از آن نیاز به کف‌سازی و پوکه ریزی نیست.
ساختار سقف کامپوزیت عرشه فولادی یا خشک مدرن، با ایجاد شبکه فلزی (نورد سرد) یا با ایجاد تیرهای فرعی فلزی در داخل دهنه پل‌ها و تیرهای اصلی، مطابق با محاسبات سازه‌ای با یک لایه از ورق‌های گالوانیزه پروفیل شده آجدار و صفحات مسلح سیمانی سبک، ورق‌های O.S.P، یک یا دو لایه از عایق‌های پشم سنگ و فوم مخصوص با لوازم نصب و اتصالات مخصوص و سقف کاذب در زیر شبکه است.
کلام پایانی
در سقف‌های کامپوزیت از یونولیت استفاده نمی‌شود به همین دلیل بعد از اتمام عملیات برای اینکه در زیر سقف سطحی یکنواخت ایجاد شود باید کل مساحت زیر سقف را سقف کاذب یا رابیتس‌کاری کرد. در بین انواع سقف‌های کامپوزیت نوع عرشه فولادی کاربردی‌تر و مناسب‌تر است.