عامل صدا ، انسان و سایر موجودات زنده را از بین نمیبرد بلکه باعث ضعف شنوایی ، ناشنوایی و
میگردد. معمولا شدت صدا را با واحدی به نام دسی بل نشان میدهند برای سنجش صداها نسبت log آنرا تعین میکنند. تحقیقات نشان میدهد که از دست دادن شنوایی با سن افراد در جوامع صنعتی دیده میشود.صداهای شدید کوتاه مدت در انسان باعث ناشنوایی موقت میشود.
اگر انسان در معرض صداهای بلند ، برای مدت طولانی تری قرار گیرد ناشنوایی دائم پیش میآید. صدایی برابر 90 دسیبل روی
تاثیر میگذارد. در ممالک پیشرفته قدرت شنوایی زنان بهتر از مردان است. زیرا از نظر مشاغل صداهای کمتری را تحمل میکنند. آلودگیهای صوتی که در اطراف
موجب ناراحتی میگردند عبارتند از :
- کارخانجات
- کارهای ساختمانی
- صداهای ناشی از سیستم تهویه منازل
- صدای ناشی از حمل و نقل (صدای موتور هواپیما ، بوغ اتومبیل). (سر و صدای داخل منازل مثل صدای تلوزیون و جاروبرقی و. نیز حایز اهمیت اند.)
آزمایشات نشان میدهند که صدای به شدت 160-150 دسیبل برای بعضی
کشنده و مرگبار است. این حیوانات قبل از مرگ به
،
و
دچار میگردند. در انسانها رنگپریدگی و
از اثرات آلودگیهای صوتی است. درجه حرارت بدن نیز کاهش مییابد. صداهای مداوم عکس العملهایی را در بدن ایجاد مینماید. از جمله انقباض رگها بیشتر میگردد است.
نیز کاهش مییابد. صداهای مداوم عکسالعملهایی را در بدن ایجاد مینماید از جمله انقباض رگها بیشتر میگردد و این حالت پس از قطع صدا هنوز ادامه مییابد. بدن انسان در خواب نیز یه محرکهای صوتی پاسخ میدهد بدون اینکه فرد از خواب بیدار شود. (ضربان قلب و حالات ماهیچهها تغییر میکند.)
بررسیها نشان میدهد که کارگران کارخانجات چوب بری که با اره کار میکنند و صدای 125 دسی بل را تحمل مینمایند شبها وقتی به خانه برمیگردند انگشتان آنها سبز رنگ بعد سفید میگردد که علائم
میباشد که در نتیجه انقباض رگها و نارسایی در
عارض میگردد. که این ناراحتی به نام بیماری
یا انگشتان مرده معروف است.
- موشهای آزمایشگاهی که در معرض صدای شدید قرار میگیرند به بیماریهای ویروسی حساستر میگردند.
- صدای فوقالعاده شدید در فعالیتها و عملکرد کبد حیوانات تغیر ایجاد میکند.
- صدای بلند بیش از 115 دسیبل باشد فساد دندانهای موشها را سبب میگردد.
- کلسترول و چربی خون نیز افزایش مییابد. مقدار اسیاسکوربیک کاهش و مقدار گلبولهای سفید تا %50 تقلیل مییابد.
- طبیعت و شدت صدا
- نزدیکی شخص به منبع اصلی صدا
- ادامه و مداومت صدا
- وضع و موقعیت فیزیکی فرد
با توجه به اینکه معمولا صداها از تولید کنندهای پخش ، توسط گیرندهای دریافت میشوند بنابراین جهت کنترل این آلودگی ، کاهش شدت صدا جلوگیری از انتشار و نفوذ صدا و محافظت از گیرنده (
) میتواند موثر باشد. بنابراین در جهت جلوگیری ار آلودگی شدید صوتی :
- میزان صدا در محیطهایی که کارگران بطور مداوم در معرض فعالیتهای مغزی قرار دارند نباید از 10 دسیبل تجاوز نماید.
- سعی شود از ورود ماشین آلات که بیش از حد معین آلودگی صوتی تولید میکنند جلوگیری شود.
- صدای ماشینآلات کارخانهها نباید به بیرون ازکارخانهها برسد.
#منشا آلودگی صوتی را باید از بین برد.
- سعی شود از ایجاد واحدهای مسکونی در مجاورت فرودگاهها جلوگیری شود.
- ضد صدا کردن ساختمانها و واحدهای مسکونی.
- مضاعف یا دو لایه کردن شیشه پنجرهها در جهت جلوگیری از نفوذ صدای بیرون به داخل ساختمان.
- محدود و ممنوع کردن عبور کامیونها و وسائط نقلیه پر صدا.
- ایجاد نوارهای عریضی از درختان و پوششهای گیاهی که به میزان 10 دسیبل از شدت صوت میکاهد.
احساس بلندی و کوتاهی صدا مربوط به انرژی حمل شده با امواج صوتی است و بر حسب واحد دسی بل میباشد که یک واحد مقایسهای است و عبارت است از ده برابر log نسبت شدت صدای مورد نظر «I» به شدت یک سطح مقایسهای (0I)= بطور قراردادی صدایی است که دارای 0002/0 میکرو بار فشار بوده و به عنوان
در انسان در نظر گرفته میشود.
(dB=10log(10/10
بنابراین 10 برابر افزایش در شدت یک صدای خالص فقط 10 دسی بل به مقیاس شدت اضافه میکند یا اینکه میتوان گفت مثلا صدای 50 دسیبل 10 برابر بلندتر از صدای 40 دسیبل و 100 برابر بلندتر از صدای 30 دسیبل است. فرکانس شنوایی انسان بین20000 - 20 سیکل در ثانیه یا معادل شدت صوتی برابر با 120 - 0 دسی بل است. صحبتهای معمولی در فرکانس بین 10000-250 سیکل در ثانیه انجم میشود که دارای شدتی برابر با 60 - 30 دسی بل میباشد. ترافیک سبک در 30متری دارای شدت صدای 55 دسی بل میباشد و عدد برق 120 دسی بل صدا ایجاد مینماید.
استانداردهای صدا در هوای آزاد ایران از 7 صبح تا 10 شب و از 10 شب تا 7 صبح به قرار زیر است.
7صبح تا 10 شب | 10شب تا 7 صبح | |
منطقه مسکونی | 50dB | 30dB |
منطقه تجاری | 65 | 55 |
منطقه تجاری مسکونی | 60 | 50 |
منطقه مسکونی صنعتی | 70 | 60 |
منطقه صنعتی | 75 | 65 |
پیامدهای منفی و زیانبار ناشی از آلودگی صوتی بطور کلی در انسانها به قرار زیر است:
- نگرانی و ناراحتی عصبی
- نگرانی همراه با خستگی و کاهش راندمان کار
- دگرگونیهای دائم یا موقت در رفتار زیستی از قبیل انقباض نایژکها و تغییر ضربان قلب
- ضایعه در دستگاه شنوایی و دیگر دستگاهای بدن.
- آستانه شنوایی
- روشهای جلوگیری از آلودگیهای صوتی
- شدت صوت
- سیستم عصبی
- سیستم شنوایی
- فعالیت مغزی
- مناطق مسکونی
- منابع تولید صوت
- ناراحتیهای عصبی