خبرگزاری مهر، گروه استان ها- سید علی متین گو: در لواسان از قدیم الایام آداب و رسوم زیارتی خاصی وجود داشته و مردم این شهر به زیارت مرقد مطهر ائمه اطهار علیهم السلام اهمیت ویژه ای می دادند، که این اهمیت نشان از ارادت خاص مردم این خطه از کشور به اهل بیت علیهم السلام دارد.
در بیشتر این آداب و رسوم می توان عشق و علاقه به اهل بیت را مشاهده کرد، مردم معتقد بودند که برای زیارت می بایست بسیاری از آداب را رعایت کرد.
یکی از پیرمردان لواسانی که افتخار سفر به مکه و مدینه، عتبات عالیات و مشهد مقدس را دارد، در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: سنت های زیارت دارای یک مرحله بندی و نظم خاص است، اولین قدم برای مشرف شدن به سفر زیارت به عتبات عالیات، مشهد مقدس و دیگر سفرهای زیارتی نیت و طلبیده شدن مسافر بوده است.
وی ادامه داد: یکی از بهانه های طلبیده شدن، خواب دیدن خود شخص یا هر آشنای دیگر بود، که در این حالت فرد آشنا باید خواب رفتن سفر کربلا را برای شخصی خاص دیده باشد و آن را بازگو کند، داشتن هزینه سفر دومین مرحله محسوب می شد و پول سفر هم با هر پول دیگری فرق داشت ، پاک و از راه حلال بود، لواسانی ها با هر پولی به زیارت نمی رفتند، مسافری که طلبیده شده بود و پول سفر را نیز داشت، پس از آن می بایست مراسم و اعمال خاصی پشت سر بگذارد.
بدرقه و استقبال زائران همراه با چاووشی خوانی
یک فعال اجتماعی و لواسان شناس نیز در تشریح این رسوم مردم منطقه به خبرنگار مهر گفت: مهم ترین کار حلالیت طلبیدن از همه دوستان و آشنایان بود، حتی اگر این فرد یا افراد در روستا و یا شهری دیگر زندگی می کردند، برای طلب حلالیت به نزد آشنایان در همان شهر می رفتند.
حسین فتاحی افزود: در این مساله سلسله مراتب نیز رعایت می شد، اگر در خانواده و نزدیکان فرد مسافر، بزرگتری بود که به سفر کربلا نرفته باشد، ممکن بود، مسافر برنامه سفر را عقب بیاندازد، تا آن بزرگتر اول به این سفر مشرف شود و بعد کوچکترها به زیارت بروند.
وی ادامه داد: در قدم بعدی یادگیری و آموزش آداب زیارت از کسانی که قبلا به این سفر رفته اند، در دستور کار قرار می گرفت و پس از برداشت محصول باغی و زراعی، یعنی ماه پاییز سفر قطعی می شد، در این زمان یکی دو روز قبل از حرکت مسافر می بایست، ولیمه می داد و حلالیت دسته جمعی می طلبید و وکیل و وصی خودش را تعیین می کرد و به هنگام حرکت نیز مردم و « چاووشی خوان» او را با ذکر و صلوات بدرقه می کردند.
فتاحی گفت: مسافر به کربلا و زیارت طلبیده شده، که به کسی بدهی نداشت و با کسی هم قهر و در غضب نبود و هیچ فرد بزرگتری نیز حقی به گردنش نداشت، سوار مینی بوس بنز دماغ دار مرحوم حاج « سید احمد ایگه ای» می شد و خود را به ایستگاه اول که سرچشمه تهران بود، می رساند و از آنجا نیز با اتوبوس ویژه به کربلا و یا اماکن زیارتی مانند مشهد مشرف می شد.
وی اظهار داشت: به هنگام برگشت این زائر نیز مراسم ویژه ای اجرا می شد، اول چاووشی خوان مردم را مطلع می کرد که چه زمانی قرار است کربلایی بیاید، سپس همه اهالی کار و زندگی خود را در آن روز مشخص کنار می گذاشتند و از صبح زود منتظر زائر می شدند.
فتاحی گفت: پس از رسیدن مینی بوس حامل زائر و همراهانش که شب قبل به سرچشمه تهران رفته بودند، با ذکر و خواندن چاووشی، زائر را ابتدا به امامزاده می بردند، وی سپس سر مزار بزرگان حاضر می شد و در انتها به سوی مسجد محل که در آنجا ولیمه برگشت برپا بود، حرکت می کرد و در مسیر راه برخی از خانه ها جلوی در منزل از زائر و همرانشان با شربت و شیرینی پذیرایی می کردند و در پایان مردم با سلام و صلوات زائر را به منزلش می بردند و دید و بازدید در روزها و هفته های آتی ادامه داشت.
سوغاتی زائران لواسانی
یک خانم مُسن لواسانی که سفرهای زیارتی فراوانی رفته، در خصوص سوغاتی های زیارتی مردم این شهر نیز به خبرنگار مهر گفت: زائران از سفرهای خود سوغاتی هم می آوردند، سوغاتی کربلایی و مشهدی مُهر و سجاده نماز، عطر و تسبیح و چادری وانگشتر یمنی بوده است و سوغاتی سفارشی پارچه کفنی مهردار کربلا، طاق شال برای علامت محل و پرچم طواف داده کربلا برای مسجد محل بود.
مهم ترین اتفاقی که در این میان می افتاد، این بود که این فرد مشهدی و کربلایی زمین تا آسمان با فرد قبلی تفاوت داشت، اخلاق وی، رفتارش و کردارش به طور محسوس با همه اهالی روستا متفاوت می شد، آن چنان تغییری پیدا می کرد که واقعا می شد پشت سرش نماز خواند.
رعایت سنت ها و آداب زیارت رسیدن به هدف یعنی قرب الهی را تسهیل می کند
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان تهران در خصوص آداب و رسوم زیارت در مناطق مختلف استان تهران و کشور و فلسفه آن ها به خبرنگار مهر گفت: برای رسیدن به اهداف هر کاری مانند تجارت، نماز، عبادت کسب علم و ... می بایست آداب آن را رعایت کرد، چرا که با رعایت این آداب رسیدن به آن هدف تسهیل می شود.
حجت الاسلام سید ناصرالیدن نوری زاده گفت: زیارت نیز از جمله اموری است که آداب و سنن خاصی دارد که سبب افزایش قرب زائر و ثواب زیارت می شود، برخی از این آداب ظاهری و برخی نیز باطنی است.
وی اضافه کرد: غسل زیارت، لباس تمیز، آراستگی و خوش بویی، وقار زائر، خضوع و خشوع او در برابر فرد زیارت شونده، ذکر تسبیح و تکبیر هنگام تشرف، اذن دخول، عتبه بوسی، حضور در کنار قبر و بوسیدن ضریح، ادب نسبت به مرقد مطهر و پرهیز از بیهوده گویی و ... از جمله این آداب است.
نوری زاده با بیان این که در استان تهران و نیز سراسر کشور، فرهنگ ها و سنن خاصی برای زیارت وجود دارد، گفت: در هر منطقه ای برخی از آداب و رسوم مشترک و برخی دیگر منحصر به فرد و خاص همان منطقه است، اما هدف همه آن ها قرب بیش از پیش و تمسک جویی برای نزدیکی به ذات اقدس الهی است.
بسیاری از آداب مربوط به زیات، در حال حاضر رو به افول و فراموشی است .