پی و فونداسیون سازه را میتوان مهمترین قسمت آن به شمار آورد که وظیفه انتقال بار و وزن سازه را به خاک بر عهده دارد. فونداسیون بتنی ترکیبی از میلگرد و بتن بوده که در اصطلاح بتن مسلح نیز نامیده میشود. قرار داشتن میلگرد در بتن برای افزایش مقاومت در برابر نیروهای کششی الزامی میباشد. میلگردهای به کار رفته در فونداسیون شامل میلگردهای طولی فونداسیون، میلگردهای عرضی و میلگردهای تقویتی است. در ادامه به بررسی هر یک از این میلگردها و تعداد به کار رفته در فونداسیون خواهیم پرداخت.
محاسبه تعداد میلگرد طولی
میلگردهای طولی در طول محور فونداسیون اجرا میشوند و در دو ردیف بالا و پایین قرار دارند. برای محاسبه وزن میلگردهای طولی فونداسیون باید در گام نخست طول یک آرماتور را به دست آوریم. برای به دست آوردن طول میلگرد نیز به دو پارامتر کاور و خم میلگرد نیاز خواهیم داشت. کاور در اصطلاح به مقدار فاصلهای که میلگرد باید از قسمت خارجی بتن جهت جلوگیری از خوردگی داشته باشد میگویند خم میلگرد نیز به میزان خم ایجاد شده در دو سر میلگردهای طولی و عرضی برای گیرایی بهتر گفته میشود. با به دست آوردن کاور و خم میلگرد میتوان از طریق فرمول زیر طول میلگرد طولی فونداسیون را محاسبه نمود.
طول میلگرد = طول محور + (طول خم * ۲) – (طول کاور * ۲)
پس از محاسبه طول میلگرد طولی فونداسیون، بایستی طول به دست آمده در تعداد میلگرد ضرب شود. جهت محاسبه وزن واحد طول این میلگرد نیز میتوان به جدول اشتال مراجعه نمود.
طول این میلگردها نیز مانند میلگرد طولی محاسبه میگردد به این صورت که عرض محور را در نظر گرفته و سپس از فرمول ذکر شده در بالا طول میلگردهای عرضی فونداسیون را به دست میآوریم. با در دست داشتن طول و فاصله میلگردها و تقسیم این دو عدد بر هم تعداد میلگرد عرضی فونداسیون به دست میآید.
محاسبه تعداد میلگرد تقویتی
میلگردهای تقویتی در ردیف بالا و یا پایین میلگردهای فونداسیون برای تامین مقدار آنها قرار میگیرد. برای به دست آوردن وزن میلگردهای تقویتی طول آن را در تعداد و وزن واحد طول آن ضرب میکنیم.
تقسیم بندی انواع فونداسیونها
فونداسیون سطحی: فونداسیون سطحی در عمق کم و نزدیک به سطح زمین ساخته شده و نسبت عمق استقرار پی به عرض از ۳ کمتر میباشد.
فونداسیون عمیق: در این پیها نسبت عمق استقرار به عرض آن بایستی از ۱۰ بیشتر باشد.
فونداسیون نیمه عمیق: چنانچه مشخصات فونداسیون میان پی سطحی و عمیق باشد از نوع نیمه عمیق خواهد بود.
میلگرد مورد استفاده برای هر یک از فونداسیونهای ذکر شده متفاوت بوده و در نتیجه قیمت میلگرد نیز متفاوت است بنابراین پیش از انتخاب باید تمامی عوامل ذکر شده را در نظر داشته باشید.
فونداسیونها از نظر رفتار و شکل ظاهری نیز به صورت منفرد، نواری، مرکب، شبکهای و گسترده تقسیم بندی میشوند. پیهای منفرد یا از جنس بتن مسلح یا غیر مسلح بوده و به دو صورت پلهای و سطح شیب دار اجرایی میگردند. این پیها به صورت منفرد اجرا شده و هر قسمت آن وزن یک ستون به خاک را انتقال میدهد. این در حالی است که طول پیهای نواری از ۴ برابر عرض آنها بیشتر بوده و تغییر شکل خمشی آن در راستای طول میباشد.
چنانچه پیهای منفرد در زیر ستونها با یکدیگر ترکیب شوند پی مرکب تشکیل میشود. تفاوت این فونداسیون با نوع نواری در راستا و تغییر شکل آنها میباشد. همچنین از ترکیب شدن پیهای مرکب فونداسیون شبکهای ایجاد میگردد. پیهای گسترده نیز شامل یک دال یکپارچه بوده و نشست یکنواختی خواهد داشت.
دقت در طراحی و انتخاب میلگردهای فونداسیون برای جلوگیری از گسیختگی خمشی و برشی لازم بوده بنابراین پس از مشخص شدن ابعاد پی، ابعاد و فواصل چشمههای میلگرد مشخص میگردد. لازم به ذکر است که حداکثر فاصله میان میلگردهای طولی ۳۵ سانتی متر است و این میزان فاصله نباید بیشتر از دو برابر ضخامت پی تجاوز کند.
از دیگر عواملی که در خصوص فونداسیونها باید رعایت شود کنترل ظرفیت باربری آنها میباشد. پی سازهها بایستی روی خاک باربر و مقاوم طبیعی اجرا گردد و حداقل عمق آن ۵۰ سانتی متر باشد. همچنین حداقل قطر میلگردهای به کار رفته در فونداسیونها ۱۰ میلی متر بوده و فاصله آکس به آکس آنها نیز باید کمتر از ۳۵ سانتی متر و بیشتر از ۱۰ سانتی متر باشد؛ بنابراین پیش از خرید میلگرد فونداسیون لازم است که محاسبات مربوطه را انجام داده و تمامی نکات ذکر شده را رعایت کنید. شما عزیزان میتوانید جهت اطلاع از قیمت میلگرد فونداسیون با کارشناسان مرکزآهن از طریق شماره تلفن ۰۳۱۳۵۱۵۵ تماس حاصل فرمایید.