عده ای از مردم در یک خانه زندگی میکنند و هیچوقت به مراحل ساختمان سازی آن شاید فکرنکنند وندانند چه مراحلی را میگذراند تا به خانه ای گرم و امن تبدیل شود. اما مالکان زمین میدانند که چقدر این مراحل ساختمان سازی دشوار است و اغلب ترس و استرس خاص خودش را دارد. ما شما را با این دشواری ها و از صفر تا صد ساختمان سازی آشنا میکنیم.
تخریب و ساخت و ساز ساختمان
در ابتدا باید زمینی که میخواهید در آن یک ساختمان سازی کنید را مشخص کنید و ویژگی های آن را بررسی کنید و نقشه اولیه آن را پیاده سازی کنید.
بعد از تصمیم گیری برای اجرای سازه طراحی شده باید مجوزهای لازم مانند: پروانه ساخت گرفته شود که لازمه آن داشتن مدارک مالکیت و سند زمین و مشخصات هویتی و هم چنین تعیین یک مهندس ناظر می باشد. و پس از کسب مجوز شروع به ساخت و ساز ساختمان کنید.
1) اصول گودبرداری برای ساختمان سازی
گودبرداری اولین مرحله در ساختمان سازی است. که توسط مهندس سازه نقشه کشی شده است و تعداد طبقات و طول وعرض فوندانسیون در آن مشخص شده است.
پیش از شروع پروژه ساختمان سازی لازم است مکان اجرای پروژه از نظر جغرافیایی مهندسی شود و بعد از آن باید تست خاک توسط مهندس ناظر انجام گیرد. دلیل انجام این تست بررسی میزان سستی خاک محل ساخت و ساز ساختمان بوده، سپس بعد از آن خاکبرداری انجام می شود. در طی مراحل خاکبرداری لازم است مصالحی از قبیل مصالح سست ریزشی و لغزشی از قبیل سنگ ریزه، قلوه سنگ، شن و ماسه و… را از محل پروژه جمع آوری شود.
بعد از خاکبرداری و مناسب شدن بستر خاک، نوبت به گودبرداری می رسد. گودبرداری شامل حفر زمین با عمقی بیش از ۲ متر می باشد که این کار اغلب به وسیله لودر و یا بیل مکانیکی و وسایلی دیگر انجام میشود. جنس خاک، عمق گودبرداری، وجود یا عدم وجود آب های زیرزمینی از عواملی می باشد که باید با توجه به آنها از سپر پشت بند و حایل های نگهدارنده استفاده شود. اصولا مراحل گودبرداری و پی کنی تا رسیدن به بستر مناسب را اجرا میکنند. در صورتیکه بخشی از زمین محل پروژه سنگی یا خاکی باشد لازم است برای ایجاد بستری مناسب زمین را یکدست کنند.
مرحله بعد از پی کنی بررسی استحکام زمین مورد نظر برای ساخت ساختمان می باشد که باید توسط مهندس سازه انجام شود و اگر لازم بود برای اطمینان از استحکام زمین یک یا دو ردیف دیوار سنگی ایجاد شود.
2) آرماتور بندی و اسکلت بتونی
در ساختمان سازی اجرای میلگرد در قسمت های مختلف ساختمان استاندارد خاص خود را دارد . این اصول در نوع سازه نیز متفاوت است . به عنوان مثال نحوه آرماتوربندی استخر دارای اصول و قوائد خاص خود است. برای آرماتوربندی اسکلت بتنی و بعد آرماتورها را درون قالب های فلزی قرار داده سپس بتنی ریزی را اجرا می کنند. شیوه قرار گیری آرماتورها متفاوت است و به ترتیب به اینگونه اجرا میشود:
- میلگرد راستا (آرماتورهای طولی و عرضی) جهت افزایش مقاومت کششی بتن، کار میشود.
- میلگرد ادکا برای تحمل نیروی برشی و همچنین تحمل لنگرهای مثبت و منفی دو تکیه گاه تیر به کار میروند.
- خاموت جهت تحمل نیروهای برشی و گسترش ترک در بتن همچنین مانع شدن از بیرون زدن میلگردهای طولی در اثر کمان کردن میلگردها بکار میرود.
- رکابی در دیوار های بتنی و برای نگهداری مقاطع طولی و عمودی در بتن ریزی و دیوارهای بتنی
- را برای اتصال کامل بین مقاطع فولادی طولی و خاموت و برای افزایش مقاومت برشی خاموت مورد استفاده هستند.
- خرک نیز به عنوان نگهدارنده و حفظ فاصله میان دو شبکه میلگرد در بتن ریزی کف ساختمان مورد به کار میرود.
4 مدل وصله آرماتور بندی وجود دارد:
1. وصله جوشی
2. وصله اتکائی
3.وصله مکانیکی
4.وصله پوششی
3) قالب بندی برای ساختمان سازی
قالببندی هم مانند آرماتوربندی یکی از فعالیتهای مقاومسازی در ساختمان سازی محسوب میشود. در ایران معمولا برای قالببندی از قالبهای چوبی استفاده میشود، البته انواع قالبهای پلاستیکی هم موجود هستند و مورد استفاده نیز قرار میگیرند. پیش از قالب بندی به چرب کردن قالبها میپردازند تا قالبها در مرحله بعد به بتن نچسبند. میزان و چگونگی چرب کردن قالبها بسیار مهم است و این کار باید به روش اصولی و صحیح انجام شود تا نتیجه مطلوب به دست بیاید.
4) بتن ریزی
در مرحله بعدی ساخت ساختمان پس از قالببندی به بتنریزی که یکی دیگر از مراحل مقاومسازی سازه میپردازیم. در بتنریزی دقت کافی را باید داشته باشید تا این کار به صورت دقیق انجام شود. پس از بتنریزی وقتی بتنها شکل گرفتند قالبها جدا میشوند و برای اجرای اسکلت آماده میشوند.
5) اسکلت بندی
در ادامه مراحل ساخت و ساز ساختمان، برای ساخت اسکلت معمولا از انواع اسکلت فلزی یا بتنی استفاده میشود، که هر دو روش قابل اطمینان هستند. ولی چون اسکلت فلزی کمی هزینه بیشتری دارد بنابراین کارفرمایان به اجرای اسکلت بتنی بیشتر تمایل دارند. در هر دو نوع اسکلت، میلگردها و تیرآهنها به پایههای فلزی که در مرحله مقاوم سازی ساخته شده است، ثابت میشوند. در اجرای اسکلت ابتدا ستونها ساخته میشوند و الویت با ساخت ستونهایی است که بیشترین بار را تحمل میکنند .که ستونهای وسط مربع هستند. سپس ستونهای کناری و بعد از آن به ساخت ستونهای گوشه میرسیم. پس از ساخت ستونها، راهپله ساخته میشود و سپس طبقات ساختمان ساخته میشوند.
6) ساخت سقف
پس از اتمام ساخت اسکلت به ساخت سقف یا اصطلاحا طاق زنی انجام میشود. در هر طبقه سقف یا طاق به چند مربع یا مستطیل تقسیم میشود و با استفاده از تیرچهها مربعها را به قطعات کوچکتر تقسیم میکنند، و در نهایت این قطعات کوچک را به وسیله آجر پر میکنند. که امروزه از مصالح دیگری استفاده میشود. که بسیار سبکتر هستند و قابلیت عایق صدا و حرارت نیز دارند.
7) دیوارچینی
پس از تکمیل سقف دیوار چینی صورت میگیرد. معمولا دیوارچینی که در ایران با آجرها انجام میشود. ولی دیوارچینیهای مختلفی وجود دارد که یکی از آنها دیوار پیش ساخته عایقکاری شده است. در پایان اجرای سقف و دیوارچینی بتن پاشی برای استحکام بیشتر صورت میگیرد.
8) اجری تاسیسات ساختمان
پس از دیوارچینی اجرای تاسیسات مانند لولهکشیهای گاز، آب و برقکشی اقدام میشود و در صورت لزوم لوله آتشنشانی انجام میگیرد.
9) گچ و خاک روی دیوار
گچ و خاک مرحلهای است که پیش از گچکاری بر روی دیوار و سقف انجام میشود. درواقع نقش پوشانندگی اتصالات را برعهده دارند.
10) نصب چارچوب درها و پنجرهها
مرحله بعد از گچ و خاک، چارچوب درها و قاب پنجرهها است که نصب میشوند. که طبق مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان؛ پنجرهها حتما باید دوجداره باشند تا پایانکار ساختمان صادر شود.
11) کفسازی
کفسازی یا همان کف پوشی به اجرای پوشش کف خانه گفته میشود، که معمولا از جنس سرامیک، سنگ، کاشی یا چوب هستند.
12) گچکاری
پس از کفسازی ، نوبت گچکاری است .در این مرحله از ساختمان سازی ، دیوارها و سقف تمام اتاقها به جز قسمتهایی که کاشی شدهاند با گچ پوشانده میشود.
مراحل ساخت خانه :
اجرای نما
در این مرحله از ساختمان سازی در حین گچکاری یا بعد ویا قبل از آن میتوان به اجرای نما پرداخت. نما میتواند از جنس سنگ، فلز، آجر، شیشه و سیمان باشد.
دکوراسیون داخلی و اجرای فضای سبز
پس از اتمام نازککاری به اجرای دکوراسیون داخلی و فضای سبز اقدام میشود که آخرین مراحل ساختمان سازی به حساب میآیند. معمولا شامل کابینت، کمددیورای، نصب روشویی، وان، پکیچرادیاتور، آیفون و … است.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی تمام قسمتهای مراحل صفر تا صد ساختمان سازی به صورت مختصر اشاره شد. توضیحات درباره برخی مراحل که انجام آن بر عهده پیمانکار است به اختصار گفته شد، و به مراحلی که به عهده مالک یا کارفرما است بیشتر پرداخته شده است.