چرخه آب چیست؟
چرخه آب یک جریان مداوم حرکت آب بین زمین، اقیانوس، رودخانه ها و نهرها و جو (اتمسفر) می باشد. آب همواره در اطراف و بالای زمین در حال چرخش است. آب همان طور که در این چرخه در حال حرکت می باشد از شکل مایع (آب باران، آب نمک) به گاز (بخار آب) و دوباره به مایع تبدیل می شود. این مایع ممکن است سرد شود و به شکل جامد درآید (یخ یا برف).چرخه آب برای ادامه زندگی بر روی زمین ضروری است و در مدت میلیاردها سال است که این چرخه در طبیعت جریان دارد. آب از آن زمان تا کنون بارها تمیز شده است و منابع آبی زمین همواره از طریق فرایند طبیعی که ما آن را چرخه آب می نامیم، در حال تجدید شدن می باشند.مراحل چرخه آب1-تبخیر: وقتی که خورشید آب رودخانه ها یا دریاچه ها و یا اقیانوس ها را گرم می کند، آب یه شکل بخار در می آید. این بخار آب در جو بالا می رود.2-تراکم: بخار آب در هوا سرد می شود و دوباره به قطرات مایع کوچک تبدیل می شود و ابرها تشکیل می شوند.3-بارش: هنگامی که مقدار زیادی آب متراکم شوند به طوری که هوا نتواند وزن آن را تحمل کند، آب از ابرها به شکل باران، تگرگ یا برف دوباره به زمین بر می گردد.4-نفوذ: وقتی که آب به صورت باران تگرگ یا برف می بارد، مقداری از آن به زمین نفوذ می کند.5-رواناب: مقداری از آب به زمین فرو نمی رود بلکه در رودخانه ها و نهرها می ریزد.6-تعریق: فرایندی که آب موجود در گیاهان و به ویژه برگ ها تبخیر می شود. تعرق کمک می کند که بخار آب به هوا بر گردد
آب موجود در زمین همواره در حرکت است و دائماً حالتهای خود را تغییر میدهد. به عبارت دیگر، آب از مایع به بخار و یخ تبدیل شده و این چرخه همواره در حال تکرار است. همچنین باید دانست که چند میلیارد سال است که چرخه آب در جریان است و حیات روی زمین به تداوم آن بستگی دارد. به عبارت دیگر، جهان بدون چرخه آب مکانی مبتذل و گندیده خواهد شد.توضیح چرخه آب کلاس سوم ابتدایی
۱. نور خورشید باعث تبخیر آب دریاها و آب موجود در برگ گیاهان میشود.
۲. این آب به صورت بخار آب به طرف آسمان بالا میرود.۳. بخار آب موجود در آسمان متراکم میشود و ابرها شکل میگیرند.۴. ابرها شروع به باریدن میکنند.۵. آب باران بر سطح کوهها، دریاها و زمین میبارد۶. آب از طریق خاک به درون زمین نفوذ میکند یا اینکه به صورت رواناب یا سیل به جریان میافتد.۷. برخی از آبها دوباره به دریاها برمیگردند، برخی وارد سفرههای آب زیرزمینی میشوند.۸. چرخه دوباره با تبخیر مجدد آب ادامه پیدا میکند.چرخه آب برای کودکانپرسش اساسی دیگر این است که آبهای کره زمین از کجا میآیند؟ باید بگوییم که زمین در ابتدا یک کره گداخته متشکل از ماگما (مواد مذاب و داغ) بود، اما تمام ماگماها در خود حاوی آب بودند. سپس آبی که از ماگماها خارج شد، فرآیند خنک سازی جو زمین را آغاز کرد، و پس از اینکه سرانجام محیط زمین به اندازه کافی خنک شد، آب توانست به شکل مایع در سطح زمین ماندگار شود. فعالیت آتشفشانی، هم در اعصار کهن و هم در عصر حاضر، آب را وارد جو زمین میکند، بنابراین این اتفاقات منجر به افزایش آب سطحی زمین و مقدار آبهای زیرزمینی شد.اکنون یک لیوان آب را برداشته و جرعهای از آن را بنوشید. آیا میدانید آبی که هم اکنون نوشیدید همان آبی است که ماموت پشمالو، شاه تیانانخامون و انسانهای اولیه مینوشیدند؟ زیرا زمین بیش از ۴ میلیارد سال است که آب را به چرخش درآورده است. آبهای جهان در قالب چرخهای همیشگی، که به آن چرخه آب میگویند، در میان دریاچهها، رودخانهها، اقیانوسها، جو زمین و زمین حرکت میکند. همانطوری که آب از میان این سیستم دائمی میگذرد، حالتهای مختلفی از قبیل: مایع (آب)، گاز (بخار) و جامد (یخ) به خود میگیرد.خب، آیا اکنون شما جغرافیدانان جوان آمادگی لازم را برای یادگیری چند واقعیت جدید دارید؟ پس با ما باشید تا به مراحل گوناگون چرخه اعجاب برانگیز آب نگاهی بیاندازیم.تبخیرانرژی خورشید، سطح زمین را گرم کرده و موجب افزایش دمای آب رودخانهها، دریاچهها و اقیانوسها میشود. با افزایش دما مقداری از آبهای زمین تبخیر شده و به شکل بخار آب (نوعی ماده گاز) به هوا وارد میشوند. گیاهان و درختان نیز از طریق برگهای خود مقداری از آب خود را به جو زمین وارد میکنند. این فرآیند را "تعریق" مینامیم.میعانوقتی بخار آب به بلندیهای آسمان میرسد، دمای بالای خود را از دست میدهد، پس دوباره به مایع تبدیل شده و پس از فشرده شدن به ابر و مه تبدیل میشود. این فرآیند را "میعان" نامیدهایم.بارشوقتی آب بسیار فراوانی متراکم میشود، حجم و وزن قطرات آب موجود در ابرها به حدی افزایش مییابد که هوا قادر به نگهداشتن آنها نیست. پس در جریان فرآیندی به نام "بارش"، به شکل باران، برف و تگرگ دوباره به زمین بازمیگردند.ذخیرهسپس آبهای حاصل از بارندگی، در بدنههای آب (از قبیل: رودخانهها، دریاچهها و اقیانوسها) "ذخیره" میشوند. یعنی مکانهایی که سرانجام مقدمات تبخیر مجدد آن را مهیا کرده و تکرار تمام مراحل چرخه را دوباره شروع میکنند. در ادامه به توضیح چگونگی ذخیره آب، که به مکان بارش آن بستگی دارد، میپردازیم:مقداری از آب حاصل از بارندگیها به طور مستقیم در دریاچهها، رودخانهها و دریاها ذخیره میشود و از همانجا دوباره تبخیر شده و تمام چرخه از سر گرفته میشود.اگر آب بارندگیها بر روی گیاهان فرود آید، ممکن است از طریق برگها دوباره تبخیر شده و یا به زمین فرو ریزد؛ و پس از آن، شاید مقداری از این آب توسط ریشه گیاهان جذب شود.در اقلیمهای سرد ممکن است آب بارندگیها به شکل برف، یخ یا یخچال طبیعی بر روی زمین ذخیره شود. اگر دما افزایش یابد، یخ ذوب شده و به مایع تبدیل میشود و سپس به درون زمین نفوذ کرده و یا به جریان رودخانهها یا اقیانوسها اضافه میشود.
همه چیز درباره چرخه آب در طبیعت
ممکن است آبی که به صورت مستقیم به زمین میرسد، جویباری را تشکیل داده و در سطح زمین جریان یابد تا در نهایت به اقیانوسها، رودخانهها و دریاچهها بریزد. این آب را "رواناب سطحی" مینامیم. در عوض، مقداری از بارندگی به خاک نفوذ کرده و به آهستگی از میان زمین حرکت میک ند تا سرانجام به یک رودخانه یا اقیانوس ریخته میشود.نقاشی چرخه ی آب کلاس سوم
ارائه شده توسط : سعید زمانی
در وب سایت : پرشین جم