[box type=”custom” color=”#8c8c8c” bg=”#c1f4ce” border=”#8cd8b9″]
امروزه زندگی شهری و الخصوص فضای مجازی باعث شده است تا ما در جامعه کودکانی کسل، خسته، افسرده، کم‌تحرک و چاق داشته باشیم. از این رو در جوامع امروزی ارتباط کودک با طبیعت بسیار کم رنگ تر شده و این موضوع تأثیری مستقیم بر سلامت روان آنها گذاشته است. ما در این مقاله قصد داریم تا به شما یاد دهیم که تعریف محیط زیست را به درستی به کودکان خود بیاموزید و لذت کشف طبیعت را به آنها هدیه داده و ارتباطشان را با محیط زیست بهبود بخشید.
[/box]
تعریف محیط زیست را چگونه به کودکان بازگو کنیم؟
بطور کلی تعریف محیط زیست را برای کودکان می توان اینگونه بیان کرد: محیط زیست به تمامی محیط‌هایی گفته می شود که در آنها زندگی جریان دارد.
[quote arrow=”yes”]
روز ملی کودک و محیط زیست
آموزش محیط زیست به کودکان به قدری حائز اهمیت است که در ایران دومین روز از هفته کودک (۱۴ تا ۲۰ مهرماه) را به عنوان روز «کودک و محیط زیست و میراث فرهنگی» نام گذاری کرده اند.
[/quote]
با توجه به تعریف محیط زیست چه ویژگی هایی کودکان را از دیگر گروه های سنی جدا کرده است؟!
۱- کودکان عظیم ترین و مهم ترین گروه انسانی اند.
۲- کودکان حدود ۳۰ درصد از جمعیت جهان را تشکیل داده اند که این رقم در کشورهای در حال توسعه به ۵۰ درصد نیز می رسد.
۳- کودکان نسل آینده بشر می باشند که مسئولیت ارتباط نسل امروز با نسل های آینده را عهده دار خواهند بود.
۴- کودکان در تصمیم گیری های امروز ما که نتایج آن به آنها نیز مربوط می شود هیچ نقشی ندارند.
۵- کودکان در مقابل آلودگی های زیست محیطی نسبت به افراد بزرگسان بسیار آسیب پذیرتر هستند.
[quote arrow=”yes”]
با اینکه کودکان بزرگترین مصرف کنندگان منابع غذایی، انرژی و… می باشند ولی در تعریف محیط زیست آنها هیچ نقش اثر گذاری در انواع آلودگی و نابودی منابع طبیعی ایفا نمی کنند.
[/quote]
۳ تعریف محیط زیست که به کودکان مربوط می شود!
۱- محیط زیست کوچک (به انگلیسی: Micro Environment)
این محیط به اتاق کودک و یا به آغوش مادر اطلاق می شود. در محیط زیست کوچک، سلامتی بچه به عواملی همانند بهداشت، تغذیه مناسب، با سواد بودن مادر و وضعیت اقتصادی بستگی دارد.
۲- محیط زیست متوسط به انگلیسی: (Mezo Environment)
در محیط زیست متوسط بچه ها با عواملی همانند انواع آلودگی، باران های اسیدی، جنگل زدایی و دیگر مشکلات زیست محیطی آشنا شده و با آنها ارتباط برقرار می کنند. عوامل ذکر شده سلامت و رشد بچه ها را تحت تأثیر قرار می دهد.
۳- محیط زیست بزرگ (به انگلیسی: Macro Environment)
در این محیط، دغدغه، مسائل و مشکلات زیست محیطی بچه ها با بزرگسالان یکی می شود. بچه ها با پا گذاشتن به این محیط تحت تأثیر آسیب های ناشی از تغییرات اقلیمی و عواملی که در نابودی محیط زیست مؤثرند قرار می گیرند.
[quote arrow=”yes”]
دوران کودکی و نوجوانی که همزمان با رشد انسان است به عنوان مهم ترین دوران زندگی بشر محسوب می گردد. با این اوصاف در تعریف محیط زیست قطعاً سلامتی کودکان و نوجوانان به مسئولیت پذیری و اقدامات همه جانبه دولت و مردم نیاز دارد. در این راستا سازمان ملل متحد طی سال های گذشته با ساده ترین اقدامات از جمله تشویق نوجوانان به سوی نهادهای زیست محیطی جهت آشنایی آنها با موضوعات جهانی محیط زیست به این موضوع جامه عمل پوشانده است.
[/quote]
مضرات محیط زیست آلوده برای کودکان چیست؟
۱- بروز مشکلات تنفسی
۲- تضعیف سیستم ایمنی بدن
۳- التهاب و عفونت ریه ها
۴- سوزش چشم و سرفه های شدید
۵- سوء تغذیه
۷- دل درد و درد قفسه سینه
۸- اسهال و استفراغ
۹- بیماری های قلبی و عروقی
[quote arrow=”yes”]
آیا دلتان به رحم نمی آید؟!
- با توجه به تعریف محیط زیست سالم، متأسفانه هم اکنون در برخی کشورها کودکان در شرایط محیطی نامناسب زندگی می گذرانند که بیشتر بیماری ها و مرگ و میر ها از کمبود امکانات بهداشتی و حتی آلودگی آب می باشد.
- طبق تحقیقات اخیر پژوهشگران در کشورهای آفریقایی و آسیای جنوبی (کشورهای در حال توسعه) مرگ و میر کودکان بسیار بیشتر است.
- بر اساس گزارش یونیسف سالانه در جهان حدود ۱٫۷ میلیون کودک به دلیل ابتلا به بیماری هایی همانند سیاه سرفه، کزاز، فلج اطفال و… جان خود را از دست می دهند. باید بدانید که همه این بیماری ها رابطه ای مستقیم با آلودگی محیط زیست دارند.
- متأسفانه در برخی کشورهای صنعتی حدود ۲۰ درصد از مرگ و میر کودکان مربوط به سرطان می باشد. به قطعیت می توان گفت که با گسترش علم پزشکی نقش آلودگی های زیست محیطی در این حیطه روشن تر و واضح تر خواهد شد.
[/quote]
در تعریف محیط زیست وظیفه والدین در قبال کودکان چیست؟
امروزه جهت نگهداری و مراقبت از محیط زیست باید فرهنگ سازی را از بچه های خود شروع کنیم. در ابتدای کار فرهنگ سازی باید در بنیان خانواده که محیط کوچکی است آغاز شود و سپس به جامعه که محیطی بزرگتر و اجتماعی تر است منتقل شود.
- خانواده ها باید از همان دوران کودکی، بچه های خود را با نظم و ترتیب آشنا نمایند تا آنها مسئولیت پذیری را یاد بگیرند.
- والدین می توانند در منزل با جمع آوری وسایلی که دور ریختنی است و مورد نیاز نیست، مسأله بازیافت و تفکیک زباله را به کودکان خود آموزش دهند.
- جهت جلوگیری از تولید پسماندهای بیشتر خانواده ها علاوه بر تفهیم هر چه بهتر تعریف محیط زیست به کودکان خود، باید کارهایی را به صورت عملی به فرزندانشان آموزش دهند. به عنوان مثال زمانی که در دفتر مشق کودکمان، برگه سفید جایی برای نوشتن دارد به کودک خود یاد دهیم تا آن فضا را خالی نگذارد و برگه سفید را بی خود و بی جهت دور نیاندازد.
- زمانی که والدین به یک مکان تفریحی می روند حتماً یک کیسه زباله مخصوص همراه خود داشته باشند و زباله های خود را در آن قرار دهند، زیرا با این روش کودک یاد می گیرد که نباید زباله های خود را در طبیعت رها کند.
- وظیفه والدین است که بچه های خود را از همان ابتدا با پرندگان و دیگر موجودات آشنا کنند. به عنوان مثال با کودک خود برای پرندگان غذا دهید تا او مهربانی با حیوانات را بیاموزد.
- در مدرسه نیز معلمان می توانند با راهکارهایی ساده و جذاب بازیافت کاغذ را به کودکان آموزش دهند. همچنین در مدرسه می توان با آﻣﻮزش راهکارهایی همانند دیدن فیلم های آموزشی و خواندن کتاب های جذاب محیط زیستی کودکان را به حفاظت از محیط زیست تشویق کرد.
خانواده هایی که برای تربیت فرزندان خود وقت زیادی می گذارند و برای آنها تعریف محیط زیست را به خوبی تفهیم می کنند، باید بدانند که قطعاً کودکانشان در زندگی و جامعه به موفقیت های بزرگ و نتایج مطلوبی خواهند رسید، چون آینده ازان کسانی خواهد بود که به محیط زیست خود ارج می نهند.
[quote arrow=”yes”]
بهره گیری کشورهای توسعه یافته از منابع طبیعی به صورتی است که نسل های آینده نیز بتوانند از این منابع بهره برداری نمایند. از این رو در حال حاضر کودکان در رأس برنامه های توسعه پایدار قرار دارند.
[/quote]
تعریف محیط زیست سالم از نظر مجمع فعالان زیست محیطی
محیط زیست سالم به محیطی گفته می شود که در آن:
۱- به پلاستیک نه گفته شود.
۲- بازیافت و تفکیک زباله جدی گرفته شود.
۳- از مصرف مواد شیمیایی پرهیز شود.
۴- از خوشبو کننده ها استفاده نشود.
۵- زباله های کمتری تولید شود.
۶- درختان بیشتری کاشته شود.
۷- در مصرف کاغذ و چوب صرفه جویی شود.
۸- در کشاورزی از کودها و آفت کش های شیمیایی استفاده نشود.
۹- از فرسایش خاک جلوگیری شود.
۱۰- به جای اتومبیل شخصی از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده شود.
۱۱- زباله های تر تبدیل به کمپوست شود.
کمپوست چیست؟ به وسیله بازیافت فرآورده های ارگانیک (مواد زائد تولید شده توسط گیاهان و حیوانات) کودی به دست می آید که به آن کمپوست می گویند.
نتیجه گیری
باید بدانید که کودکان به عنوان امید نسل های آینده حق دارند در محیط زیست سالمی زندگی کنند. با توجه به تعریف محیط زیست ما بزرگسالان در جامعه دو مسئولیت بزرگ جهت دستیابی به توسعه پایدار بر گردن داریم که آنها «حفاظت از محیط زیست» و «حمایت از کودکان» می باشند.
جهت آشنایی کودکان با محیط زیست و حفاظت از آن راهکارهای ساده بسیاری وجود دارد که متأسفانه اکثر والدین با بی توجه بودن نسبت به این موضوع هیچ گونه آموزشی به کودکان خود نمی دهند. خواهش ما از شما این است که اگر تصمیم دارید درباره حفاظت از محیط زیست بیشتر بدانید و چگونگی آموزش آن به کودکان را بیاموزید حتماً اینجا کلیک کنید!