دانستن مراحل ساختمان برای افرادی که به دنبال ساخت خانه قدیمی خود به شکل مشارکت در ساخت هستند و یا برای اشخاصی که قصد ورود به بازار مسکن و ساخت و ساز را دارند امری ضروری به حساب می‌آید. از آنجایی که برای ساخت ساختمان کمک گیری از آگاهی از مراحل ساخت، موجب عملکرد و نظارت بهتر بر کار پیمانکاران می‌شود. در ادامه به معرفی چارت مراحل ساخت ساختمان از ابتدا پیش از مرحله خرید زمین یا خانه کلنگی پرداخته شده است.
برای دریافت خلاصه متره، لیست قیمت مصالح مصرفی، برآورد هزینه ها به تفکیک فعالیت ها و برنامه ساخت به متری چند مراجعه کنید
مطالعه سرمایه گذاری
یکی از مهمترین بخش‌های سرمایه گذاری در بازار مسکن این است که از منطقه و ملکی که خواهان زیادی داشته باشد، مطلع باشیم تا بتوانیم پس از ساخت، نسبت به فروش هر چه سریع‌تر آن اقدام کنیم.
گاهی مشاهده می‌شود که ملکی مناسب راه اندازی یک رستوران است ولی تبدیل به یک ساختمان چند طبقه اداری یا مسکونی شده است. یکی از دیگر عوامل مهم در کسب سود هر چه بیشتر این است که بدانیم چه ملکی مناسب چه نوع کاربری است.
تمامی نکات گفته شده باید پیش از خرید زمین یا ملک کلنگی در نظر گرفته شود. اگر گروه، افراد یا شرکتی در پی سرمایه گذاری مطمئن در بازار مسکن باشد و قصد دارد سود خود را در سالیان آینده دریافت کند، بهتر است پیش از شروع سرمایه گذاری مطالعات امکان سنجی کاملی انجام دهد. به منظور انجام مطالعه پیش امکان سنجی به صورت آنلاین و انجام مطالعات امکان سنجی جامع به وب سایت اکو ساختمان مراجعه کنید.
اخذ مجوز و تهیه نقشه
دومین گام در رسیدن به چارت مراحل ساخت ساختمان اخذ پروانه و انجام امور اداری آن است. در این مرحله پس از انتخاب زمین مناسب و خرید آن، انعقاد قرارداد وکالت اجرای کارهای شهرداری، نظام مهندسی، اخذ پروانه، دریافت برگه عدم خلافی و پایانکار با دفتر فنی مهندسی و تهیه نقشه‌های سازه باید انجام شود. در مقاله‌ای درباره اخذ مجوزهای لازم برای ساخت ساختمان و طی مراحل آن توضیح داده شده است. در صورت ضرورت به آن مراجعه کنید. در ادامه نیز به صورت موردی به توضیح انواع نقشه‌های ساختمانی پرداخته شده است.
نقشه‌های معماری (نقشه‌های فاز 1)
نقشه‌های معماری در کل شامل چند نقشه که با نام‌های پلان، سکشن، الویشن، دیتیل و دکوریشن است و هر کدام نمایانگر بخشی از نقشه معماری با کمی جزئیات بیشتر نسبت به پلان کلی هستند.
پلان
پلان (Plan) برش فرضی افقی از ارتفاعاتی که مشخصات هر چه بیشتر ساختمان (در، پنجره، ضخامت دیوارها و…) از آن ارتفاع دیده و ترسیم می‌شود. مقیاس پلان‌ها ۵۰/۱ یا ۱/۱۰۰ در نظر گرفته می‌شود. ۳/۲ از کف و ۱/۳ از سقف است. در یک ساختمان چند طبقه، طبقاتی که پلان‌های مشابه دارند، فقط یک نقشه (پلان) با عنوان پلان تیپ تهیه می‌گردد.
برش‌های عمودی یا قائم (مقاطع)
مقاطع (Section) در دو حالت طولی و یا عرضی تهیه می‌شود. برش‌ها به صورت فرضی بوده و جهت مشخص کردن قسمت‌های حساس داخلی ساختمان تهیه می‌شود. (قسمت‌های حساس ساختمان به ترتیب راه پله، رمپ، سرویس حمام، دستشویی و آشپزخانه است.)
نماها
به‌طورکلی از یک ساختمان حداکثر، چهار نما (Elevation) تحت عناوین شمالی، جنوبی، شرقی و غربی تهیه می‌شود.
دیتیل‌ها
نقشه بزرگ نمایی جزئیات قسمت‌های حساس یک ساختمان را دیتیل (Details) می‌گویند.
پلان مبلمان
پلان مبلمان یا پلان دکوراسیون (Decoration Plan) جهت مشخص کردن لوازم مورد استفاده در فضاهای داخلی ساختمان استفاده می‌شود که در این پلان اندازه و محل قرار گرفتن لوازم مشخص می‌گردد.
نقشه‌های محاسباتی (نقشه‌های فاز 2)
این نوع نقشه‌ها را که تحت عنوان نقشه‌های سازه معروف است، شامل نقشه‌های اسکلت ساختمان، پی و ستون‌ها، دیوارها باربر و برش و نقشه‌های تیر ریزی سقف است.
نقشه‌های شهرسازی
طراحی این نقشه‌ها بر اساس مطالعه و نیازمندی‌های شهری صورت می‌گیرد. این نقشه‌ها شامل شبکه‌های رفت و آمد و پیاده و سواره، نحوه کاربری اراضی، نحوه توزیع شبکه آب، سیستم دفع آب‌های سطحی و نحوه توزیع شبکه برق، گاز، تلفن و فاضلاب است.
نقشه‌های تأسیساتی ساختمان
این نوع نقشه‌ها شامل کلیه نقشه‌های مربوط به هدایت آب، فاضلاب، کانال‌های تهویه و … است که به قرار زیر تقسیم بندی می‌شود.
- لوله کشی آب سرد و گرم بهداشتی
- لوله کشی سیستم شوفاژ و تهویه مطبوع
- شبکه آب باران و فاضلاب
- کانال‌های تهویه یا کولر
- لوله کشی موتور خانه و …
- مسیر و مشخصات کلیه سیم کشی‌ها از جمله برق، تلفن و آنتن و …
نقشه برداری
کشیدن نقشه مورد نظر یک سوی کار و نقشه برای به این معنی که اجرای نقشه‌های کشیده شده روی زمین سوی دیگر کار است. در طی این مرحله باید نقشه‌های روی کاغذ روی زمین پیاده شوند (اگر سازه کوچک باشد از طریق متر و ریسمان و گچ (به صورت دستی) اگر عظیم باشد با دوربین نقشه برداری انجام می‌گیرد). به این گونه که محل پی‌ها، ستون‌ها و … را با روش‌های گوناگون مشخص کرده سپس اقدام به اجرای آن‌ها می‌شود.
مطالب مرتبط: کنترل پروژه چیست و متخصص کنترل پروژه یا مدیر پروژه چه وظایفی دارد؟
عملیات اجرایی ساخت سازه
عملیات اجرایی ساختمان جزء اصلی چارت مراحل ساخت ساختمان است که بیشترین زمان را به خود ختصاص می‌دهد و شامل موارد زیر است.
گود برداری
اجرای سازه نگهبان
مراحل اجرای اسکلت بتنی
مرحله اول میخ کوبی
اکس بندی
ریختن گچ
پی کنی
دیوارچینی پی
ریختن بتن مگر یا بتن پاکیزه
میله گزاری یا ساختن شناژ یا آرماتور بندی
ریختن بتن
ویبره بتن
نگهداری بتن مخصوص شرایط سخت محیطی (دمای بالا و یا هوای سرد)
بستن آرماتورهای ستون
قالب بندی ستون
ریختن بتن ستون‌ها
بستن آرماتور شناژها یا تیرها
بستن قالب نگه‌دارنده زیر آرماتورها
تیرچه گذاری
گذاشتن قالب میانی مانند بلوک‌های پلی استایرن یا سفال
قالب بندی سقف
شمع گذاری
ریختن بتن سقف
ویبره بتن سقف
ماله کشی بتن سقف یا پرداخت نهایی
قالب بندی راه‌پله‌ها
میلگرد گذاری راه‌پله‌ها
ریختن بتن راه‌پله‌ها
برداشتن شمع‌ها بعد از 2 هفته تا 21 روز
ستون بعدی الی آخر
سقف آخر
ایجاد پل‌ها جهت تحمل وزن سقف کاذب
تیغه چینی
خاک گچ
لوله کشی آب و فاضلاب
عقد قرارداد اطفاء و اعلام حریق و آتش‌نشانی با دفاتر خدمات آتش‌نشانی به همراه تائیدیه دفتر فنی مهندسی
اجرای گاز کشی واحدها
برق کشی
اجرای واحد نمونه
رابیتس بندی (یک گروه مشاعات و یک گروه داخل واحدها)
کوم پنجره‌های نما و درب‌های آلومینیومی
کوم درب‌های فلزی و درب‌های انباری
جوشکاری خرپشته و دور بام
اخذ پایان کار سفت کاری
جوشکاری موقت دور راه پله و آسانسور
اجرای نما (نمای اصلی و فرعی یک گروه و سایر مشاعات یک گروه دیگر ابتدا نمای اصلی و سپس سایر نماها اجرا گردد)
عقد قرارداد آسانسور با تائیدیه استاندارد
حفر چاه آب باران
شیب بندی بام و ایزوگام اولیه
ایزوگام سرویس‌های بداشتی و حمام‌ها
اخذ انشعابات آب و فاضلاب (به تعداد واحدها و یک عدد عمومی)
اخذ انشعابات برق (به تعداد واحدها و یک عدد عمومی)
حفر چاه ارت با تائیدیه شرکت برق
کاشی کاری
آماده سازی کف واحدها
سرامیک کاری
گچ کاری (گروه‌ها به تعداد واحدهای هر طبقه باشد)
کوم درب‌های ورودی واحدها یا نصب درب ضد سرقت
پنجره‌های نما و درب‌های آلومینیومی
ایزوگام بام
کوپل نورگیر برای خرپشته
درب‌های چوبی واحدها
کمدها
کابینت و دکور
سنگ کاری پله
جوشکاری نرده پله
موزائیک پیلوت و حیاط
سنگ کاری حیاط
نقاشی و کاغذ دیواری
نصب شیشه پنجره‌ها و درب‌ها
خرید و نصب شیرآلات و لوازم سرویس‌های بهداشتی از نمایندگی
نصب کلید و پریز برق، کولر، آیفون و …
خرید و نصب پکیج و رادیاتور از نمایندگی
نصب آسانسور
نصب درب حیاط و پارکینگ
تهیه نقشه ازبیلت فقط توسط مهندس مجری ذیصلاح
آزادسازی سهمیه مهندس مجری ذیصلاح
اخذ تائیدیه و انشعابات گاز
اخذ تائیدیه آتش‌نشانی توسط دفتر فنی مهندسی
پایان کار بهره برداری
انعقاد قرارداد وکالت اجرای کارهای ثبت اسناد و تفکیک سند واحدها
فروش واحدها
مطالب مرتبط: هزینه ساخت یک خانه 100 متری چقدر تمام می‌شود؟
سخن آخر
با چارت مراحل ساخت ساختمان آشنا شدید. در این مقاله سعی شده است ب مطالبی از مراحل ساخت ساختمان پرداخته شود که کمتر به آن پرداخته شده است. متری چند در این راه با شماست تا بتواند از سختی‌های عملیات ساختمانی، اخذ پروانه ساخت، تهیه نقشه، تدوین ساختار شکست کار، برنامه زمانبندی و برنامه بودجه بندی بکاهد و کنترل و نظارت هر چه بیشتر بر پروژه ساختمانی را آسان‌تر کند. برای اطلاع از هزینه ساخت سازه مورد نظر خود و تهیه برنامه ساخت آن به متری چند مراجعه کنید.